א ברודערל׳ס הארץ

מיין טייערע חבר איך געב דיר אוועק מיין ניר איך האב דאך צוויי איינס וועל איך געבן פאר דיר טאקע דערפאר ווייל איך קען שוין נישט צוקוקן דיין צער ווי די פעלסט שוין פון חדר אזויפיל יאר

מארגן מחר יהי’ האות הזה איך קען שוין קוים ווארטן אויף מארגן, דעם גליקליכן טאג דעי פּלוצלינג מארגן קומט ער מיט לויפעניש איך קען דיר נישט געבן קיין ניר בשום אופן נישט מיין טאטע לאזט נישט, איך בעט דיר זיי מיר מוחל

דער טאטע לויפט צו ישעי’לעס שטוב דעם אטעם קוים ער כאפּט ער קלאפּט, מען עפנט מיט כעס ווערט די טיר שנעל פארקלאפּט אזוי פּאסירט א צווייטע מאל א דריטע מאל ער קלאפּט קיינער עפנט שוין ניטאמאל א צובראכענע טאטע שרייט ער מיט זיין לעצטן כוח’ל

האב רחמנות אויף מיר פארקלאפּ נישט אויף מיר דיין טיר מיין איינציגסטע האף פאר מיין קינד איז דיין ישעי’לעס ניר

מיין שעפעלע וויינט אָן א שיעור מיין צובראכן הארץ שפּיר איך וויל נאך לעבן ער בעט זיך ביי דיר

די טיר עפנט זיך אויף באלד דו מיינסט איך דערקען נישט דיין געמיינעם געשטאלט נתן פון ווארשע דער קאפּאו דער רשע ביסטו געווען

אוועק געריסן מיין קינד מיט געוויין ווען דער דייטש האט געזאגט, אלע קינדער צו בלאקָ נומבער איין איך האב מיך געבעטן צו דיר לאז מיך אים באהאלטן, זייט דעמאלטס האב איך אים נישט געזעהן

אוי וואו האסטו געטראגן מיין אברהמ’לע מיין טייערע נשמה’לע מיין איינציגסטע נחמה’לע ווילסט נאך מיין קינד זאל ראטעווען דיין, ניין ניין איך אסר

אוי, וואו איז מיין אברהמ’לע מיין טייערע נשמה’לע מיין איינציגסטע נחמה’לע אוי געוואלד, נתן הערט, ער חלש’ט, ער ענטפערט א דערשראקענער א בלאסער

ער הייבט אָן צו רעדן מיט הארץ קלאפּעניש איך בין נתן אבער קיין שלעכטער קאפּאו נישט הער מיך אויס וואס האט דארט פּאסירט איך האב דיין אברהמ’לע נישט אוועק געפירט איך האב רחמנות געהאט איך בין דאך אויך א איד

שטילערהייט בלא יודעים באהאלטן האב איך אים אויפ’ן בוידעם געטראגן יעדן טאג מיין שטיקעלע ברויט איינגעשטעלט מיין לעבן געראטעוועט פון א זיכערן טויט ווי אַן אייגן קינד האב איך אויף אים געהיט

פאריבער די מלחמה אים געראטעוועט געזוכט אפשר צוריק קומען זיין טאטע וועט געזוכט און געזוכט קיינער קומט נישט אהיים זיכער געגאנגען אויף קידוש השם פאר דעם מ’זוכט און גארנישט מען געפינט

ווי אַן אייגן קינד אים ערצויגן ווי דאס פּינטעלע פון מיינע אויגן יעצט פארשטייסטו שוין אחר הדברים האלה פארוואס די איינציגסטע ניר וואס פּּארָט, איז פון דיין ישעי’לע ווייל ער איז דאך זיין ברודער, דאס איז דאך דיין פארלוירן קינד

געוואלד! דאס איז דאך גאר מיין אברהמ’לע מיין פארלוירענע נשמהל’ע דורך געלעבט די מלחמה’לע איך וויל דיך שוין זעהן, קען דען זיין דו ביסט געבליבן לעבן

ישעי’לע דיין ברודער אברהמ’לע אזא טייערע נשמה’לע ער ווארט אויף דיין נחמה’לע קום נאר מיין קינד דיין ברודער’ל א ניר געבן

ברודערלעך פון איין טאטן זענען מיר קיין גלייכן קיין פּארָ נישט טרעפן קענען מיר אין גלות פון טאטן פארלוירן מיר קלאפן אויף דיינע טויערן מאך אויף די טיר, שוין אזויפיל הייסע טרערן לאזט מען

מיין קינד מיין איינציגסטע פאר ביסטו איך זעה דיין חסד יעדן טאג טוסטו פאר א צווייטן איד וועסטו אויסגיין מיט חסד פון גלות וועסטו ארויסגיין אין זכות פון אברהם אבינו בך חותמין

אידעלע נאר שפּעקוליר דיין ברודערלס הארץ שפּיר פארמאך נישט קיינמאל אויף קיינעם דיין טיר געב און געב אָן א שיעור ווייל ווען די מיינסט דו געסט פאר מיר געדענק אז וואס דו טוסט טוסטו נאר פאר דיר

אפילו עס זעהט נישט אויס אזוי פיין עס טוט פון דיר א טרערעלע גיין ס’איז זיכער לטובה ברודער’ל וויין נישט וויין דו קענסט נישט אלעס פארשטיין עס וועט נאך זיין אזוי שיין מיט דיינע אויגן וועסטו נאך זעהן אליין

אין זכות פון אונזער טאט’ן אברהם הנה ימים באים מה טוב ומה נעים בשבת אחים דערלעבן די הייליגע רגעים

אין זכות פון אונזער טאט’ן אברהם הנה ימים באים מה טוב ומה נעים ברוך אתה ה’ מגן אברהם

יא דו קענסט

נישטא קיין זאך אויף דער וועלט וואס קען דיך אפּשטעלן אין לך דבר העומד בפני הרצון דו קענסט אלעס דורכברעכן, דארפסט נאר וועלן הייב נאר אָן וועסטו שפּירן שטערקער שוין

דו קענסט דו קענסט, איך זאג דיר אז דו קענסט אפילו ס’איז שווער און דו וויינסט דו קענסט דו קענסט, איך זאג דיר אז דו קענסט ווייל דו ביסט אסאך שטערקער ווי דו מיינסט דו קענסט דו קענסט, דו ווייסט אז דו קענסט פון יעדן שווערן קלעם זיך זען ארויס דו קענסט, יא דו קענסט, דו ווייסט אליין דו קענסט שטארק דיין הארץ און שריי נאר הויך אויס !איך ווייס אז איך קען

מענטשן אָן הענט און פיס פירן א לעבן א רייכן שוואכע קעפּ זענען פּוסקים היינט, און עשירים מיט גאלד פיל סוקסעספולע מענטשן, האט מען געמיינט אז זיי קענען נישט דערגרייכן זיי האבן טאקע נישט געקענט, אבער געוואלט אפילו ס’איז א שווערע קאמף זיי דו א שווערע קעמפער קוק נישט אויף יענעם, קיין עצות פון קיינעם פרעג לאז דיך נישט פון גארנישט, נעם נישט ניין פאר אַן ענטפער ווייל וואו ס’איז דא א ווילן איז דא א וועג

נישטא קיין זאך אויף דער וועלט וואס קען דיר מאכן שטייטער אין לך דבר העומד בפני הרצון קענסט אנקומען העכער ווי יעדן, אסאך אסאך ווייטער הייב נאר אָן וועסט דיך שפירן שטערקער שוין

דו קענסט דו קענסט, איך זאג דיר אז דו קענסט אפילו ס’איז שווער און דו וויינסט דו קענסט דו קענסט, איך זאג דיר אז דו קענסט ווייל דו ביסט אסאך שטערקער ווי דו מיינסט דו קענסט דו קענסט, דו ווייסט אז דו קענסט פון יעדן שווערן קלעם זיך זען ארויס דו קענסט, דו קענסט, דו ווייסט אליין דו קענסט שטארק דיין הארץ און שריי נאר הויך אויס !איך ווייס אז איך קען !יא, דו קענסט !דארפסט נאר וועלן און דו קענסט! וויל נאר וועסטו קענען !וויל נאר שטארק און דו קענסט

ראקעפעלער

ער טראכט נאר פון זיין ביזנעס אריין וויזוי ער איז אין עס אזויפיל געלטער האב איך געשארט און יעצט קוים פארדינט ער אלעס פאלט שוין אונטער נישט קיין קעש נישט קיין קרעדיט קארד

ער שפּירט ער האלט עס מער נישט אויס פון זיין אפיס ער גייט ארויס אנגעזעצט מיט א גרויסן בארג ער זעצט זיך אוועק אין סענטרעל פּארק

פון זיין ביזנעס ער קלערט אלעס ליגט טיף אין דער ערד אזוי ליידיג פון געלט מיין טאש איז מיט א גרויסע שטוב אזויפיל נפשות

ס’בלאזט אין פּנים א ווינט א קאלטער קומט צו גיין א גוי אַן אלטער אנטשולדיג איך פרעג, איך קען אייך נישט איך זעה איר האט עפּעס א מיטמאכעניש

דער ביזנעסמאן פארציילט אים גלייך אמאל בין געווען גאר רייך אבער לעצטנס אלעס איך פארליר ס’גייט מיר גארנישט וואס איך פּראביר

דער גוי עפנט זיין זעקל ער געט אים גלייך א טשעקל נאר איין זאך פונעם סוחר ער בעהט שוין קום צוריק נאך א יאר פארצייל מיר קלאר אויב הצלחה אין די ביזנעס דו זעהסט שוין

די סוחר אפּגעזונדערט בלייבט שטיין פארוואונדערט קוקען וויפיל געלט טאקע שנעלער א האלבע מיליאן “ווער איז דער פּערזאן” דער גרעסטער עושר ראקעפעלער

די אויגן פאר שמחה גלייך אויפמאכט’ער ער בלייבט שטיין קוקן ווי א פארטראכטער צום גרעסטן עושר פון ניו יארק האב איך גערעדט פריער אָן קיין זארג

פון שמחה זיין מח רוישט אזא טשעק וואלט איך נישט געטוישט באקומען יעצט א כח א פעסטער צו ווערן נאכאמאל א גרויסער אינוועסטער

געדרייט און געשפּרינגען מיט גרויסע געלטער זיין שווערע ארבעט נישט אפּשטעלט ער נאר געטראכט ווי ס’דרייט זיך דאס רעדל די גרויסע טשעקל ליגט דאך אין לעדל

וואס דארף איך מיך זארגן מער איך בין דאך באלד א מיליאנער זיין הצלחה האט אויפגעשיינט נאך שענער ווי ער האט געפּלאנט

ס’איז דורך זומער ווינטער דער סוחר יאגט זיך אונטער דערציילן ראקעפעלער גאר שטארק מיט שמחה שטראלט ער דעם זעלבן טשעקל האלט ער ער זוכט אים אין סענטרעל פּארק

ער טרעפט אים אויף די וועגן ער קומט אים אקעגן מיט זיין קינד ער כאפּט א שפּאציר דער סוחר זאגט אים גלייך איך בין דיר שולדיג אסאך וועגן דיר בין איך געווארן א גביר

מיט א פּנים א בלאסע פארציילט די גאנצע מעשה דו האסט מיך געהויבן פון מיין שרעק מיינע צרות פארטריבן נאר צו זעהן געשריבן דיין נאמען ראקעפעלער אויפ’ן טשעק

דער קינד הייבט אָן צו לאכן אזאלכע מאדנע זאכן שוין נאכאמאל די נארישע קוועלער מיין טאטע מאכט שפּאס ער איז שוין לאנג נישט ביים דעת ער רעדט איין מענטשן ער איז ראקעפעלער

דער סוחר טראגט אפּ גלייך פון שטח די גאנצע מעשה שוין ער זעהט דאך נישט ראקעפעלער נישט קיין טשעקל האט אים געהאלפן אפילו א ברעקל

אבער אלע פאנאטאזיעס א גוטע באווייז זי איז קיין דאגות נישט געהאט ניין ניין ווייל ער האט א טשעקל א גוטן רוקן ביין

יודעלע וועק דיך אויף פון דרימל מיר האבן א גרויסע טאטן אין הימל די שטערקסטע אנלאנער יעדע מינוט אזויפיל חסדים פאר אונז ער טוט

אלע דאגות ווארף אוועק דו האסט דאך דעם בעסטן טשעק נאר מיט שמחה טאנץ אזוי ווייל אין עוד מלבדו אין עוד מלבדו

ס׳איז געוועהן גוט

פון זונטיג בּיז פרייטיג עולם הזה מ’בּאַזייטיגט מען פארט צום צדיק צום רבּי’ן אין הויף שנעל דעם פערדל טרייבּ עס פארשטייט זיך אז מ’בּלייבּט בּיז דעם הייליגן שבּת יום שכּולו טוב א ריקוד א טענצעלע – א גלעזעלע לחיים יעדער דאָס רענצעלע – שלעפּט זיך מיט בּיי אים מ’זינגט בּשיר ורננים – קיינער אויסגעשלאָסן א שמחה אויפ’ן פּנים – אויף יעדן אויסגעגאָסן

פון קראקא פון וואַרשא – ס’קומט א קבוצה’לע ר’ מענדל ר’ האַרשע – ר’ שמואל און ר’ איצעלע א תּורה אויף די פּרשה – א מליצה’לע א חסיד’ישע שמועס’עלע לקראת שבּת, לכו ונלכה יעדער איינער מיט געפילן פרייליכע בּואו ונצא לקראת כּלה שבּת מלכּתא

אין רבּינ’ס הויז מ’טוט גלאנצן און בּיגעלען אויך אינעם קלויז טוט שיינען און שפּיגעלען פון אויוון ארויס צוויי קוגעלען געשעפּט וואסער אין די קריגעלען די רבּיצין ווייסט געדענקט נאך פון פריער די משרתת זי הייסט פארשפּארן די טיר די געסט וואס קומען פון אלע עקן פיר נישט נעמען קיין מאכלים פון איר

פרייטאג צונאכט די חתונה קומט פאר וצדיקים ישמחו יעלצו מ’ווערט נישט אפּגעשוואכט ס’איז לילה כּיום יאיר צו שלאפן גיין קיינער נישט זיך איילט צו צדיקים יראו א לעכטיגע צורה אויף די פיסעלעך קוים שוין מ’שטייט שוין פארטאגס פירע די גאנצע חבורה צום רבּי’נס דאווענען מ’מאכט זיך גרייט איין חבריא קדישא מיט כּוחות פרישע זיי קלערן לאמיר דאווענען אות בּיי אות אין מקוה א טבילה כאפּן זמן תּפילה און מ’וועט דאווענען בּיים עלות

נאכ’ן דאווענען זיי ווילן דעם הונגער אפּצושטילן פּראווענען א קידושׁזאגן א דבר חידוש ׁא הערינג א מאַטיאַש א לעקאך צו א קוכן זיי זענען נישט מייאש זיי טוען ווייטער זוכן דער חסיד ר’ שׁמואל מונקעס אריינגעקראָכן פלינק איז דורכ’ן פענסטער ער טרעפט א גרויסן קוגל די פרייליכע יונגעלייט הנאה געהאַט ווען חסידים פרייען זיך צו פּרנסה מסוגל

די רבּיצין שפּעטער קומט אריין אין קאָך אויפ’ן אָרט זעט איר געפערליכע בּראָך מיט טרערן זי לויפט אריין צום רבּי’נס שטיבּל ר’ שׁמואל צו דין תּורה מוז קומען רבּי זי שרייט, געפּלאָגט אנגעגרייט געוואַשן געזייט, ס’קיין קלייניגקייט מיט כּוונות געשניטן די קאַרטאָפל די צוויבּל די חסידים האָבּן אלעס צוגענומען

דער רבּי לאָזט רופן דעם חסיד דעם טיפן ר’ שמואל וואָס איז שטענדיג פרייליך בּגילופין הער מיך צו, ער זאגט איר איך פארשטיי וואָס פּלאגט דיר נאר שבּת ווייסט לכאורה מ’פירט נישט קיין דין תּורה נישט פארגעסן האט זי צוריק געקומען מוצאי ר’ שמואל קומט אויך צוריק צום רבּינ’ס דירה זיין שמייכעלע ער האַלט אָן און ער רופט זיך בּאַלד אָן די רבּיצין זאָל אנהייבּן, מיט די טענות אירע

מיט געוויין זי קלאגט איך האָבּ מיך געפּלאָגט געארבּעט אזוי שווער לכּבוד שבּת שלום און איידער ס’האט געטאָגט אלס וואָס כ’האָבּ פאַרמאָגט די חסידים צוגענומען די מאכלים ר’ שׁמואל ער זיצט דאָרט אין די זייט שטיל דער רבּי פרעגט אים צו זאָגן עפּעס ער וויל שׁמואל דאָס וואָרט יעצט אינגאַנצן דיין איז לייג מיר פאָר דיינע טענות

ער זאָגט אויפן מינוט איך האָבּ קיין טיינע ניט ס’איז געווען גוט געהאט אפעטיט רבּי, איך האָבּ קיין טענה, ניין די קוגל איז גוט געווען דער רבּי געט א שמייכל מיט זיין הייליגן בּליק ר’ שמואל האט דעם שכל א געדאנק גאָר בּליציג אין רבּי’נס היכל די שמחה איז צוריק געוואָרן פרייליך און לוסטיג

דער הייליגער רבּי זאָגט אויף דעם תּורה שטעלט זיך א גרויסע קשיא לכאורה שבּת צופרי א איד נעמט זיך די מי מיט א בּרען צום סידור’ל גייט צו ער געט א געשריי נשמת כּל חי מיט בּיידע הענט אין די הייעך ער פילט זיך געראָטן פּלוצלינג קומט דער שטן אין הימל פרעגט ער ווי איז דאס שייך ווי קען ער דאַווענען נאך אזאַ וואָך פּּראַווענען ס’איז דאָך נישט געווען אזוי צום גוטן יעצט שבּת וואָס מיינט ער בּיים דאַווענען וויינט ער ער שטעלט זיך אהער ווי א גאנצע מחותּן

ענטפערט אויף דעם דער הייליגער בּורא שבּת איז נישט קיין זמן פאר דין תּורה דער בּאַשעפער דעם שטן אין די זייט ער ריקט לאזט אים נישט זיין מקטרג זונטאג קומט ער ווידער מיט טענות נאך און נאך קוק וויאזוי ס’איז געווען די גאנצע וואך צו א דין תּורה, איך רוף אים צום בּית דין דעם איד פרעגט מען וואס איז דיין טענה געוועזן

דער איד טוט אויפשיינען צום בּאַשעפער ער זאגט איך טו גארנישט טענה’ן ס’איז געווען גוט דער נשמת איי, ס’האט דאך אלע טעמ’ן מ’איז מסכּים מיט אים צוזאמען ווייל א איד סיי אין וועלכע מצב ּּּּדער בּורא האט אים ליבּ מתּחלה ועד סוף ס’איז דאָך נישט דאָ קיין שאַץ אויף א קרעכץ וואָס איז אמת ויציב אלע אינאיינעם בּרודערלעך צוזאַם נישט אויסלאָזן קיינעם אָן קיין אויסנאַם מיט אזויפיל טעם די נשמה פלאם שבת אחים גם

לקראת שבּת לכו ונלכה מיר גרייטן זיך מיט געפילן פרייליכע ליום שכּולו שבת, שבּת מלכתא בּירושלים הבּנויה

דער געלעכערטער אמפער

איין עמער האט אבער א שפּאלט וואסער טוט ארויס רינען די אנדערע עמער עס האלט פול מיט וואסער דערינען

א פּאר יאר טוט ער אזוי טראגן איין עמער טוט נאר האלב פארמאגן זיין חבר קומט אָן פול ווי אים אויך זיין ער וויל ער קען עס שוין נישט איבערטראגן

איין טאג ער וויינט צום בעל הבית פארוואס קומט מיר זיך דאס פאררעכט מיינע שפּאלטן איך וויל אויך אלעס האלטן ענטפערט ער אים פארוואס

פון דיין שפּאלטן איך ווייס דו דארפסט נישט זיין בייז דארפסט דיך נאר מיט דעם גאר רימען

טוה נאר באמערקן און זעה דיינע ווערקן אויף דיין זייט וואקסט שיינע בלומען

יארן איך פלעג אויף דיין זייט פון וועג איינזייען קערעלעך

געהאט אינזינען פון דיר וועט רינען וועסט עס באוואסערן ערליך

מיט צרות באטראפן פארליר נישט דיין האפן אפילו דו טראגסט עס נישט איבער

קוק נאר אויף דיין זייט פארשטייט מען די פּשט אז אלץ האט א סיבה

דיינע געוויינען ווייל דו טוסט מיינען אז צרות האסטו געליטן

קוק נאר אויף דיין זייט אלץ האט א פּשט אלעס איז נאר צום גוטן

גארנישט איז נישט אומזיסט די שפּאלטענעס האבן דו מוזט א חשבון א קלארן האט דיין חסרון זיי פרייליך די וועג וואס דו ביסט

דיין צער דיין ביטערניש דעקט שיין דיין שבת טיש מיט אלע קאלירן טוסטו עס באצירן בלומעלעך שיין און פריש

מ’מוטשעט זיך מ’טוט זיך פּלאגן די מצב זעהט אויס אזוי שווארץ מ’טוט וויינען און קלאגן מיט א צובראכענע הארץ

מ’גייט דורך א ביטערען גיהנום צרות נאר ביי מיר פארהאן איז פארוואס גייט נאר אזוי גוט ביי יענעם צום הימל האט מען טענות

מ’איז אינגאנצן פארצער’ט אויף א ישועה מ’ווארט אזוי אנגיין טעגליך איז ממש אוממעגליך אבער אליין זיך מ’נארט

מ’געט עס אביסעלע צייט זעהט וואס מ’האט געהאט ס’איז דא אלע מיני די גראז איז נישט גרינער אויף די אנדערע זייט

פון דיין צרות איך ווייס דו דארפסט נישט זיין בייז דארפסט דיך נאר מיט דעם גאר רימען

טוה נאר באמערקן און זעה דיינע ווערקן אויף דיין זייט וואקסט אויך שיינע בלומען

זיי נישט געפאלן ווייל די זון שטראלן אויך אויף דיר עס שיינט

קוק נישט אויף דיין שכן האב נאר בטחון אלעס איז גוט אויסגעפּלאנט

מיט צרות באטראפן פארליר נישט קיין האפן אפילו די טראגסט עס נישט איבער

קוק נאר אויף דיין זייט פארשטייט מען די פשט אז אלץ האט דאך א סיבה

דיינע געוויינען ווייל דו טוסט מיינען אז צרות האסטו געליטן

קוק נאר אויף דיין זייט אלץ האט א פשט אלעס איז גאר צום גוטן

דו וועסט דיך נאר איבערצייגן א תפקיד האט יעדער אַן אייגן וואס דו מיינסט איז חסרונות איז גאר כשרונות דו דארפסט נאר פון דעם שטייגן

אפילו דו ביזט עס נישט משיג דיין לעבן איז נאר פאר דיר פּאסיג לטובה טוה קלערן וויש אפּ דיינע טרערן !אידעל’ע זיי דיך מחזק